COLUMN: Vroeger was alles beter, behalve de tandarts

Door Frans Nugteren

De schrijver van het boek met deze voor tandartsen aansprekende titel is Jean Pierre Rawie (1951) die, net zoals ik, geboren is ‘op’ Scheveningen. Dit boek is het prozadebuut van Rawie (2013) en zijn teksten getuigen altijd van grote eruditie. Het gaat in deze column echter niet om de schrijver van dit boek, maar om deze opmerkelijke titel.

Want hoe was dat nou vroeger bij de tandarts en hoe gaat het er nu aan toe ? Wie het lustrumboek Reflectie 125 jaar NTvT van het Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde (NTvT) heeft gelezen – en dat kan ik een ieder van harte aanraden – komt tot de conclusie dat er in de 125 jaar tandheelkunde in Nederland eigenlijk niet zo heel veel is veranderd. Al in 1864 werd aanbevolen om bij een endo rubberdam te gebruiken. Veel principes en inzichten gelden nu nog steeds in de tandheelkunde. Verder waren de materialen lang niet optimaal en lastig te verwerken. Om maar te zwijgen over het ‘staand werken’, dat tot het midden van de vorige eeuw gangbaar was. Het was een zwaar beroep voor de tandarts en zijn assistente. Dus vroeger was zeker niet alles beter bij de tandarts. En zeker niet met de nu geldende hygiënevoorschriften.

De tandheelkunde is de laatste jaren aanzienlijk veranderd, met vele sub-specialismen tot gevolg. Een jaargenoot van mij omschreef dat in zijn column in het tijdschrift Tandartspraktijk eind jaren 90 van de vorige eeuw als: “De dood van de alleskunner.” Een algehele anesthesie nodig in de praktijk? Met een telefoontje wordt dat voor de patiënt geregeld.
Maar aan al deze ontwikkelingen hangt natuurlijk wel een prijskaartje. De behandelmicroscoop, roterende vijlen en biocompatibele vulmaterialen moeten natuurlijk betaald worden. En dat is logisch. Voor vele patiënten gelukkig geen enkel probleem. Maar voor een deel van de bevolking zijn huidige behandelingen niet meer te betalen. En dat aantal is de laatste jaren, ondanks de stijgende lijn van onze economie, beduidend toegenomen.

Als je pijn hebt, wil je daar zo snel mogelijk vanaf. Die pijn – en ik heb dat zelf een keer mogen ervaren – kan echt morbide zijn. Dus endo of extractie. Maar zelfs een extractie kan voor velen een te grote uitgave zijn. Vroeger was dat toch beter geregeld dan nu. Met je ziekenfondskaart naar een tandarts en zonder financiële pijn in de portemonnee werd het probleem opgelost. Het is voor mij onbegrijpelijk dat “het wegnemen van pijn in de mond” middels een extractie nog niet in de basisverzekering zit.

Dat is een schande in zo’n ontwikkeld land als Nederland! Dus de schrijver Rawie moet zich nog eens achter zijn oren krabben.